پیچ شش گوش فولادی خشکه یزد، پیچها از اساسیترین اتصالات در صنایع مختلف محسوب میشوند، اما در میان انواع پیچها، پیچ ششگوش فولادی خشکه یزد جایگاه ویژهای دارد. این نوع پیچ به دلیل استحکام بالا، مقاومت در برابر فشار و کیفیت ساخت بینظیر، بهویژه در صنایع سنگین و ساختمانی، بسیار پرکاربرد است. شهر یزد نیز با داشتن سابقهای طولانی در تولید قطعات صنعتی، بهعنوان یکی از قطبهای تولید پیچ خشکه در ایران شناخته میشود.
در این مقاله قصد داریم تا بهصورت جامع به بررسی مشخصات فنی، کاربردها، مزایا و نکات مهم خرید پیچ ششگوش فولادی خشکه یزد بپردازیم تا انتخابی مطمئنتر و آگاهانهتر داشته باشید.
معرفی پیچ ششگوش فولادی خشکه یزد

پیچ ششگوش (Hex Bolt) نوعی پیچ با سری ششضلعی است که برای باز و بسته کردن آن معمولاً از آچار بکس یا آچار فرانسه استفاده میشود. واژهی “فولادی خشکه” اشاره به نوع فولاد سخت و مقاوم دارد که در تولید این پیچها به کار میرود. این فولاد معمولاً از نوع کربن متوسط یا پرکربن است که پس از عملیات حرارتی، سختی و مقاومت بسیار بالایی پیدا میکند.
محصولات تولیدشده در یزد با استفاده از تجهیزات مدرن و فناوریهای پیشرفته، از کیفیت بالایی برخوردارند. کارخانههای پیچسازی در این استان توانستهاند در سطح ملی و حتی منطقهای به عنوان برند معتبر شناخته شوند. پیچهای تولیدی یزد علاوه بر بازار داخلی، به کشورهای همسایه نیز صادر میشوند.
از طرفی، ظاهر صیقلی، دقت در رزوهزنی، و کنترل دقیق کیفیت در تولید این نوع پیچ باعث شده تا در پروژههای حساس نظیر پلسازی، سازههای فولادی و ماشینآلات صنعتی مورد استفاده قرار گیرند.
تاریخچه و تولید پیچهای فولادی در یزد
یزد یکی از شهرهای صنعتی ایران با سابقهای طولانی در تولید ابزارآلات فلزی و قطعات صنعتی است. صنایع پیچ و مهرهسازی در این استان از دهههای گذشته آغاز شده و امروزه بهلطف ماشینآلات CNC، دستگاههای فورج گرم و سرد، و تجهیزات پوششدهی مدرن، به نقطهی بلوغ خود رسیدهاند.
در ابتدا، تولید پیچ در کارگاههای کوچک و با روشهای سنتی انجام میشد. اما امروزه با گسترش بازار و نیاز صنایع بزرگ، کارخانههای مجهز با ظرفیت تولید بالا شکل گرفتهاند. برندهایی مانند یزد پیچ، فولاد پیچ یزد، و پارس پیچ خشکه از جمله تولیدکنندگان برتر این نوع محصولات هستند.
در فرآیند تولید پیچ خشکه، فولاد خام پس از برش، نورد و شکلدهی، تحت عملیات حرارتی خاصی قرار میگیرد تا مقاومت و استحکام کششی آن افزایش یابد. سپس با انجام رزوهزنی دقیق، پوششدهی گالوانیزه یا فسفاته، و کنترل کیفیت نهایی، پیچ آماده عرضه به بازار میشود.
ویژگیهای متمایز پیچ ششگوش فولادی خشکه
از میان انواع پیچهای موجود در بازار، پیچ ششگوش فولادی خشکه دارای ویژگیهایی است که آن را به گزینهای برتر برای مهندسان و پیمانکاران تبدیل کرده است:
- استحکام کششی بالا: بهدلیل استفاده از فولاد سختشده، این پیچ توان تحمل نیروهای کششی و برشی زیاد را دارد.
- مقاومت در برابر تغییر شکل: حتی تحت فشار زیاد یا لرزش، فرم خود را از دست نمیدهد.
- پوشش ضدزنگ: بسیاری از مدلهای تولیدی در یزد با پوششهای گالوانیزه گرم یا سرد عرضه میشوند تا در برابر زنگزدگی مقاوم باشند.
- دقت در رزوهزنی: استفاده از دستگاههای CNC باعث میشود رزوهها کاملاً دقیق و منظم باشند، که این امر اتصال را محکمتر و ایمنتر میکند.
- تنوع سایز و گرید: از سایزهای M6 تا M30 و گریدهای 8.8، 10.9 و 12.9 در بازار موجود است.
به همین دلایل، پیچ خشکه ششگوش گزینهای ایدهآل برای سازههای فلزی، ماشینآلات سنگین و پروژههای صنعتی بزرگ محسوب میشود.
مشخصات فنی پیچ ششگوش فولادی خشکه یزد
مشخصات فنی این پیچها بر اساس استانداردهای بینالمللی مانند DIN، ISO و ASTM تعیین میشود. برخی از مهمترین ویژگیها عبارتاند از:
| ویژگی | توضیحات |
|---|---|
| جنس | فولاد کربنی سختشده (Carbon Steel) |
| گریدهای متداول | 8.8، 10.9، 12.9 |
| نوع رزوه | متریک (Metric Thread) |
| پوشش سطحی | گالوانیزه سرد، گالوانیزه گرم، فسفاته، زینک |
| شکل سر پیچ | ششگوش (Hex Head) |
| استاندارد تولید | DIN 931، DIN 933، ISO 4014، ISO 4017 |
| رنگ ظاهری | نقرهای، مشکی، یا خاکستری تیره |
| کاربرد اصلی | سازههای فلزی، اسکلت ساختمان، ماشینآلات صنعتی |
استفاده از گریدهای مختلف بستگی به میزان بار وارد بر اتصال دارد. برای مثال، گرید 8.8 در اتصالات عمومی ساختمانها استفاده میشود، درحالیکه گرید 12.9 برای سازههای سنگین و ماشینآلات صنعتی مناسب است.
استانداردهای تولید و طبقهبندی مقاومت

استانداردهای تولید پیچ ششگوش فولادی خشکه نقش بسیار مهمی در کیفیت نهایی محصول دارند. این استانداردها مشخص میکنند که پیچ تا چه میزان میتواند نیروی کششی، فشاری یا برشی را تحمل کند. معروفترین استانداردهایی که در یزد برای تولید این پیچها استفاده میشوند عبارتاند از:
- استاندارد DIN (آلمان): این استاندارد یکی از پرکاربردترینهاست و بهصورت مشخص در مدلهای DIN 931 و DIN 933 برای پیچهای نیمرزوه و تمامرزوه استفاده میشود.
- استاندارد ISO (بینالمللی): در مدلهای ISO 4014 و ISO 4017 مورد استفاده قرار میگیرد که دقت بالایی در رزوه و ابعاد دارد.
- استاندارد ASTM (آمریکا): بیشتر برای پروژههای بینالمللی و سازههای خاص کاربرد دارد.
از نظر طبقهبندی مقاومت، پیچها معمولاً با عددی مانند 8.8، 10.9 یا 12.9 مشخص میشوند. عدد اول نشاندهنده مقاومت کششی نهایی (به مگاپاسکال تقسیم بر 100) و عدد دوم درصد استحکام تسلیم نسبت به مقاومت نهایی است.
برای مثال:
- پیچ 8.8 دارای مقاومت کششی 800 مگاپاسکال و استحکام تسلیم 640 مگاپاسکال است.
- پیچ 12.9 که از قویترین انواع پیچ خشکه محسوب میشود، مقاومت کششی بیش از 1200 مگاپاسکال دارد.
تولیدکنندگان یزدی بهدلیل استفاده از دستگاههای دقیق و عملیات حرارتی کنترلشده، قادرند پیچهایی مطابق با این استانداردها تولید کنند که حتی در صنایع سنگین مانند پلسازی و پالایشگاهها نیز مورد تأیید هستند.
در ادامه بخوانید: خرید انواع پیچ و مهره کارخانجات یزد
ابعاد، گرید و پوششهای محافظتی
پیچهای ششگوش فولادی خشکه یزد در ابعاد و اندازههای مختلف تولید میشوند تا برای هر نوع کاربرد صنعتی قابل استفاده باشند. این ابعاد معمولاً از سایز M6 تا M36 متغیر هستند. انتخاب سایز مناسب به ضخامت قطعات اتصال و میزان بار وارد بر آن بستگی دارد.
گریدهای متداول:
- گرید 8.8: برای مصارف عمومی در سازههای فلزی و اسکلت ساختمان.
- گرید 10.9: برای ماشینآلات سنگین، جرثقیلها و تجهیزات صنعتی.
- گرید 12.9: مخصوص کاربردهای خاص با نیاز به استحکام بسیار بالا، مانند صنایع هوایی یا خطوط انتقال نیرو.
پوششهای محافظتی نیز نقش مهمی در دوام پیچ دارند. در یزد معمولاً از سه نوع پوشش استفاده میشود:
- گالوانیزه سرد: با ظاهر نقرهای براق، برای محافظت در برابر زنگزدگی در شرایط عادی.
- گالوانیزه گرم: دارای ضخامت بیشتر و مقاومت بالاتر در برابر رطوبت و مواد شیمیایی.
- فسفاته یا زینک: پوششی مات و تیره برای جلوگیری از خوردگی در محیطهای صنعتی.
پوشش مناسب میتواند عمر مفید پیچ را تا سه برابر افزایش دهد و هزینههای نگهداری را به میزان چشمگیری کاهش دهد.
کاربردهای پیچ ششگوش فولادی خشکه
پیچ ششگوش فولادی خشکه بهدلیل استحکام فوقالعاده، در انواع پروژههای صنعتی و ساختمانی به کار میرود. در ادامه به مهمترین حوزههای کاربرد آن میپردازیم:
صنایع ساختمانی
در پروژههای ساختمانی، اتصالات فلزی نیاز به پیچهایی دارند که بتوانند بارهای سنگین را تحمل کنند. از اینرو پیچ خشکه ششگوش یکی از گزینههای اصلی برای ساخت اسکلت فلزی، پلها، دکلهای مخابراتی و برجها است.
در این موارد، پیچها معمولاً با مهره و واشر فولادی بهصورت ترکیبی مورد استفاده قرار میگیرند تا اتصال محکمتری ایجاد شود.
همچنین در ساختمانهای بلندمرتبه و پروژههایی که در مناطق مرطوب یا ساحلی قرار دارند، استفاده از پیچهای گالوانیزه گرم برای جلوگیری از زنگزدگی ضروری است.
صنایع ماشینسازی و خودروسازی
یکی از پرکاربردترین حوزهها برای پیچ ششگوش فولادی خشکه، صنایع ماشینسازی و خودروسازی است. در ساخت موتور، شاسی خودرو، ماشینآلات کشاورزی، و دستگاههای صنعتی از این پیچها برای اتصال قطعات استفاده میشود.
بهویژه گرید 10.9 و 12.9 بهدلیل مقاومت در برابر فشار و حرارت بالا، در بخشهای حساسی مانند سیستم تعلیق یا اتصالات موتور کاربرد دارند.
علاوه بر این، یزد با دارا بودن چندین واحد صنعتی در زمینه تولید قطعات ماشینآلات، یکی از تأمینکنندگان اصلی پیچهای خشکه برای کارخانههای خودروسازی کشور محسوب میشود.
صنایع نفت، گاز و پتروشیمی
در محیطهای صنعتی مانند پالایشگاهها، پتروشیمیها و نیروگاهها، پیچها باید در برابر شرایط سخت از جمله رطوبت، مواد خورنده، و تغییرات دمایی شدید مقاوم باشند.
در چنین شرایطی، پیچ ششگوش فولادی خشکه یزد با پوشش گالوانیزه گرم و گرید بالا انتخابی ایدهآل است.
این پیچها در اتصال لولهها، فریمهای فلزی، پمپها و تجهیزات سنگین مورد استفاده قرار میگیرند و به دلیل مقاومت مکانیکی بالا، ایمنی سیستم را تضمین میکنند.
مزایا و معایب پیچ فولادی خشکه نسبت به سایر انواع پیچ

در حالی که پیچهای فولادی خشکه بهعنوان یکی از قویترین انواع پیچ شناخته میشوند، آشنایی با مزایا و محدودیتهای آن میتواند به انتخاب دقیقتر کمک کند.
مزایا:
- استحکام کششی و برشی بسیار بالا.
- مقاومت در برابر فشار و لرزشهای مکانیکی.
- امکان استفاده در سازههای سنگین و شرایط سخت محیطی.
- عمر طولانی در صورت استفاده از پوشش مناسب.
- قیمت اقتصادی نسبت به استنلس استیل.
معایب:
- در صورت نبود پوشش ضدزنگ، احتمال خوردگی در محیطهای مرطوب وجود دارد.
- وزن نسبتاً بالا نسبت به پیچهای آلومینیومی یا تیتانیومی.
- نیاز به آچار یا ابزار مناسب برای بستن و باز کردن، بهدلیل سختی بالا.
در نتیجه، انتخاب پیچ فولادی خشکه زمانی بهترین گزینه است که پروژه شما نیاز به تحمل بار سنگین و استحکام بالا دارد.
راهنمای خرید پیچ ششگوش فولادی خشکه یزد
خرید پیچ ششگوش فولادی خشکه ممکن است در نگاه اول ساده به نظر برسد، اما انتخاب نادرست میتواند باعث بروز مشکلات جدی در اتصالات سازهای یا ماشینآلات شود. در ادامه، مهمترین نکاتی که هنگام خرید باید به آن توجه کنید آورده شده است.
نکات مهم هنگام انتخاب و خرید
- تعیین گرید مناسب:
پیش از خرید، باید مشخص کنید که پیچ در چه محیطی و برای چه کاربردی استفاده خواهد شد. برای مثال، اگر در سازههای ساختمانی کار میکنید، گرید 8.8 کافی است، اما برای تجهیزات سنگین صنعتی، گرید 10.9 یا 12.9 توصیه میشود. - انتخاب سایز دقیق:
انتخاب سایز اشتباه میتواند باعث کاهش استحکام اتصال شود. همیشه از جدولهای استاندارد (مانند DIN یا ISO) برای انتخاب طول، قطر و گام رزوه استفاده کنید. - بررسی پوشش سطحی:
پیچهایی که در فضای باز یا مناطق مرطوب استفاده میشوند، باید دارای پوشش ضدزنگ مانند گالوانیزه گرم باشند. - خرید از تولیدکننده معتبر:
برندهای یزدی مانند «یزد پیچ» و «فولاد پیچ یزد» بهدلیل کنترل کیفی دقیق، شهرت بالایی دارند. همیشه از فروشندگان معتبر و دارای ضمانت اصالت کالا خرید کنید. - تطبیق با استاندارد پروژه:
در پروژههای مهندسی، معمولاً استاندارد خاصی برای پیچها تعریف میشود. مطمئن شوید محصول خریداریشده مطابق با استاندارد پروژه باشد.
در نهایت، توصیه میشود پیش از خرید عمده، نمونهای از پیچ را مورد تست قرار دهید تا از کیفیت، دقت رزوه و پوشش اطمینان حاصل کنید.
نحوه تشخیص پیچ اصل از تقلبی
بازار پیچ و مهره متأسفانه با ورود محصولات بیکیفیت و تقلبی مواجه است. شناخت تفاوت بین پیچ اصل و فیک، بهویژه برای پروژههای صنعتی، بسیار حیاتی است.
روشهای تشخیص:
- بررسی علامت حکشده روی سر پیچ:
پیچهای استاندارد دارای حک مخصوصی هستند که گرید و برند تولیدکننده را مشخص میکند. اگر پیچ فاقد حک یا دارای نوشته نامفهوم است، احتمالاً تقلبی است. - کیفیت رزوه:
رزوههای پیچ اصل دقیق و منظم هستند. در حالی که در پیچهای بیکیفیت، رزوهها درشت یا ناقصاند. - بررسی وزن و جنس:
پیچهای فولادی خشکه معمولاً سنگینتر و براقتر از انواع ضعیفتر هستند. - آزمون مغناطیسی:
فولاد خشکه خاصیت مغناطیسی قوی دارد. با نزدیک کردن آهنربا میتوانید تا حدی اصالت جنس را بررسی کنید. - خرید با فاکتور رسمی:
همیشه از فروشندگانی خرید کنید که فاکتور رسمی و گواهی اصالت محصول ارائه میدهند.
با رعایت این نکات، میتوانید از خرید پیچهای بیکیفیت جلوگیری کرده و در هزینههای تعمیر و نگهداری صرفهجویی کنید.
قیمت پیچ ششگوش فولادی خشکه در بازار
قیمت پیچ فولادی خشکه به عوامل متعددی بستگی دارد که در ادامه به مهمترین آنها اشاره میکنیم.
عوامل مؤثر بر قیمت
- گرید و مقاومت پیچ:
پیچهای با گرید بالاتر (مثل 12.9) گرانتر از گریدهای پایینتر هستند، زیرا فرآیند تولید و عملیات حرارتی آنها پیچیدهتر است. - پوشش سطحی:
پوشش گالوانیزه گرم قیمت بیشتری نسبت به گالوانیزه سرد دارد، زیرا فرآیند انجام آن دشوارتر و زمانبرتر است. - اندازه و طول پیچ:
هرچه طول و قطر پیچ بیشتر باشد، به همان نسبت قیمت آن افزایش مییابد. - نوسانات بازار فولاد:
قیمت فولاد خام تأثیر مستقیم بر قیمت نهایی پیچ دارد. با افزایش نرخ جهانی فولاد، قیمت پیچ نیز بالا میرود. - برند تولیدکننده:
برندهای معتبر یزدی بهدلیل استفاده از فولاد مرغوب و کنترل کیفیت دقیق، معمولاً قیمت بالاتری دارند اما دوام و ایمنی بیشتری نیز ارائه میدهند.
مقایسه قیمت در شهرهای مختلف
اگرچه یزد مرکز اصلی تولید این نوع پیچ در ایران است، اما قیمت در سایر شهرها ممکن است اندکی متفاوت باشد. برای مثال:
| شهر | میانگین قیمت هر کیلو پیچ خشکه (تومان) | وضعیت عرضه |
|---|---|---|
| یزد | ۱۲۰٬۰۰۰ – ۱۵۰٬۰۰۰ | تولید و عرضه مستقیم |
| تهران | ۱۳۰٬۰۰۰ – ۱۶۰٬۰۰۰ | واردات از یزد و اصفهان |
| اصفهان | ۱۲۵٬۰۰۰ – ۱۵۵٬۰۰۰ | تولید محلی محدود |
| تبریز | ۱۳۵٬۰۰۰ – ۱۷۰٬۰۰۰ | عرضه از واسطهها |
بهطور کلی، خرید مستقیم از تولیدکنندگان یزدی باعث کاهش هزینهها و اطمینان از اصالت کالا میشود.
نگهداری، انبارداری و افزایش عمر مفید پیچ فولادی
اگرچه پیچهای فولادی خشکه بسیار مقاوماند، اما شرایط نگهداری نامناسب میتواند باعث زنگزدگی یا کاهش مقاومت آنها شود.
روشهای جلوگیری از زنگزدگی
- استفاده از پوشش ضدخوردگی:
پوششهایی مانند گالوانیزه یا فسفاته، بهترین راهحل برای جلوگیری از زنگزدگی هستند. - روغنکاری دورهای:
در محیطهای صنعتی یا انبارهای مرطوب، میتوان پیچها را با روغن صنعتی یا ضدزنگ پوشاند. - جلوگیری از تماس با رطوبت:
انبار باید خشک، دارای تهویه مناسب و دور از تابش مستقیم نور خورشید باشد. - بستهبندی استاندارد:
استفاده از بستههای وکیومشده یا جعبههای پلاستیکی مقاوم، از تماس پیچ با هوا و رطوبت جلوگیری میکند.
شرایط مناسب نگهداری
پیچهای فولادی خشکه باید در دمای معتدل (۱۰ تا ۳۰ درجه سانتیگراد) و رطوبت کمتر از ۵۰٪ نگهداری شوند. همچنین بهتر است جعبهها روی پالت چوبی و دور از زمین مرطوب قرار گیرند.
در صورت نگهداری صحیح، پیچهای گالوانیزه تا بیش از ۱۰ سال بدون زنگزدگی و افت کیفیت قابل استفاده خواهند بود.
جمعبندی
پیچ ششگوش فولادی خشکه یزد، یکی از بهترین انتخابها برای پروژههای صنعتی و ساختمانی است. این پیچها با بهرهگیری از فولاد مقاوم، عملیات حرارتی دقیق، و پوششهای ضدزنگ، ترکیبی از استحکام، دوام و مقرونبهصرفه بودن را ارائه میدهند.
چه در ساخت اسکلتهای فلزی باشید، چه در مونتاژ ماشینآلات صنعتی، انتخاب پیچ با گرید مناسب و از برندهای معتبر یزدی، تضمینکنندهی امنیت و طول عمر سازه شما خواهد بود.
سؤالات متداول (FAQ)
۱. پیچ ششگوش فولادی خشکه چیست؟
پیچی است با سری ششضلعی که از فولاد سختشده ساخته شده و مقاومت بسیار بالایی در برابر فشار و کشش دارد.
۲. تفاوت پیچ خشکه با استیل چیست؟
پیچ خشکه استحکام مکانیکی بالاتری دارد، اما در برابر زنگزدگی ضعیفتر از استیل است مگر اینکه دارای پوشش ضدخوردگی باشد.
۳. بهترین گرید پیچ خشکه برای ساختمان چیست؟
گرید 8.8 معمولاً برای سازههای فلزی و اسکلت ساختمان مناسبترین گزینه است.
۴. آیا پیچهای یزدی استاندارد جهانی دارند؟
بله، بیشتر تولیدکنندگان یزدی از استانداردهای DIN و ISO در فرآیند تولید استفاده میکنند.
۵. از کجا پیچ خشکه اصل بخریم؟
خرید از نمایندگیهای معتبر برندهای یزدی مانند «یزد پیچ» و «فولاد پیچ یزد» مطمئنترین گزینه است.