تاریخچه اختراع و استفاده از پیچ و مهره

تاریخچه اختراع و استفاده از پیچ و مهره! پیچ و مهره به عنوان یکی از قدیمی‌ترین ابزارهای مکانیکی، تاریخچه‌ای طولانی دارد و پیشینه استفاده از آن به دوران باستان بازمی‌گردد. در حال حاضر این ابزار پرکاربرد وظیفه ایجاد اتصال را در تمامی تجهیزات، ماشین آلات و لوازم کوچک و بزرگ اطرافمان برعهده دارد .ساعت، عینک، لوازم خانگی،مبلمان خانگی، تجهیزات برقی و مخابراتی، خودرو های کوچک و بزرگ، آسمانخراش ها و پل های عظیم، کشتی های غول پیکر، هواپیماها و فضاپیماها و تقریبا همه چیز!

اگرچه استفاده از پیچ و مهره های اولیه به اندازه تاثیر امروز این محصول حائز اهمیت نیست ولی بررسی سیر تکاملی و میزان تاثیر گذاری آن بر جهان صنعتی امروز غیرقابل انکار است. در ادامه دوران ها و مراحل اختراع، تکامل و استفاده از پیچ‌ و مهره ها را بررسی می کنیم

دوران باستان

• اختراع اولیه پیچ به دوران یونان باستان بر می گردد. یکی از نخستین استفاده‌های شناخته شده از پیچ‌ها به قرن سوم قبل از میلاد برمی‌گردد که توسط دانشمند یونانی، ارشمیدس (Archimedes)  اختراع شد. این پیچ، معروف به پیچ ارشمیدس، در واقع نوعی دستگاه برای جابه‌جایی آب بود. این ابزار یک پیچ بزرگ بود که در داخل یک استوانه قرار داشت و با چرخاندن آن، آب از سطح پایین به بالا جابه‌جا می‌شد. برخی نقل قول ها این اختراع را به سن ناشریب پادشاه آشور نسبت می دهند.
• پیچ ارشمیدس به عنوان یکی از اولین ماشین‌های ساده مکانیکی، برای آبیاری زمین‌های کشاورزی و تخلیه آب از کشتی‌ها استفاده می‌شد.

دوران روم باستان

• رومی‌ها اولین کسانی بودند که از پیچ و مهره برای اتصال و محکم کردن اشیا استفاده کردند. آن‌ها از پیچ‌های چوبی و فلزی در صنایع مختلف، از جمله ساخت پرس‌های روغن‌گیری و تجهیزات نظامی بهره می‌بردند.
• پیچ‌های آن دوران اغلب به شکل دستی و با استفاده از ابزارهای ابتدایی ساخته می‌شدند. این پیچ‌ها با استفاده از ابزارهایی نجاری آن دوران مانند کاردک ها و چاقوهای نجاری و اره‌های دستی بریده و شکل می‌گرفتند.

قرون وسطی

• در قرون وسطی، استفاده از پیچ و مهره در قفل‌سازی و تولید سلاح‌های جنگی توسعه بسیار بیشتری پیدا کرد. همچنین، در این دوران، پیچ‌ها در صنایع چوب و ساخت اثاثیه هم مورد استفاده قرار می‌گرفتند.
• آهنگران و نجاران پیچ‌ها را با روش‌های دستی می‌ساختند. فرآیند ساخت پیچ‌ها به دلیل نبود ابزارهای دقیق و ماشین‌آلات صنعتی طولانی، زمان‌بر و پرهزینه بود.

در ادامه بخوانید: خرید و قیمت انواع پیچ و مهره در استان آذربایجان غربی

انقلاب صنعتی

• در قرن هجدهم و نوزدهم، با پیشرفت تکنولوژی و انقلاب صنعتی، ماشین‌آلات و ابزارهای جدیدی برای تولید انبوه پیچ‌ و مهره ها ساخته شد. این دوره، آغاز ساخت پیچ‌ و مهره با دقت و کیفیت بالا بود که امکان تولید پیچ‌های استاندارد و دقیق را فراهم کرد.
• در این دوران، پیچ‌های ماشینی با استفاده از ماشین‌های تراش و قالب‌های مخصوص تولید می‌شدند. این پیچ‌ها دارای دندانه‌های دقیق‌تر بودند و نقش قابل توجهی در بالا بردن دقت و سرعت بخشیدن به ساخت و تولید ماشین‌آلات صنعتی که نیاز اصلی آن دوران بود داشتند.
• اولین دستگاه تولید پیچ و مهره توسط برادران وایت (ژاب و ویلیام) در بریتانیا در سال۱۷۶۰ ساخته شد. اما تا سال ۱۷۷۶ برادران وایت موفق به راه‌اندازی کارخانه پیچ چوب نشدند. تجارت آن‌ها با شکست مواجه شد تا اینکه مالکان جدید به آن رونق بخشیدند و در سال ۱۷۸۰، آن‌ها روزانه ۱۶۰۰۰ پیچ در روز تنها توسط ۳۰ کارگر، تولید می‌کردند.
• در سال ۱۷۷۷ ابزار ساز انگلیسی جسی رامزدرن در حال کار برای حل مشکل بریدن پیچ، اولین دستگاه تراشکاری پیچ را به صورت موفقیت آمیزی اختراع کرد.
• مهندس انگلیسی به نام هنری مادسلای با توسعه دستگاه تراشکاری پیچ خود در بین سال‌های (۱۸۰۰–۱۷۹۷) به شهرت رسید.
• رابینسکی اختراعات زیادی در رابطه با پیچ‌های نوک تیز انجام داد اما به دلیل مشکلات و هزینه بالا در آن زمان به نام وی به ثبت نرسید.
• در ۱۹۰۸ رابرتسون کانادایی، اولین کسی بود که پیچ آلنی را طراحی کرد.
• در اوایل سال ۱۹۳۰ پیچ چهارسو خور (Phillips-head) توسط هنری فیلیپ اختراع شد. یکی از پیشرفت‌هایی که منجر به انقلاب صنعتی در اواخر قرن نوزدهم گردید استفاده از پیچ‌های مناسب برای کنترل و حفظ تعادل اجسام بود.

دوران مدرن

• امروزه پیچ‌ و مهره ها با متریال های بسیار متفاوتی تولید می شوند. اما شکل پرکاربرد و عمومی تر پیچ و مهره ها از فولاد و آلیاژهای مختلف آن است که به کمک ماشین‌آلات پیشرفته فرم دهی (فورج سرد) و دستگاهای تراش کامپیوتری (CNC)  تولید می‌شوند. استانداردهای مختلف تولید بر روی اندازه، جنس مواد اولیه و پوشش ها وجود دارد همچنین استانداردهای ویژه ای جهت کاربرد پیچ‌ و مهره ها تعریف شده است. مهمترین استانداردها در صنایع مختلف مانند خودروسازی، ماشین سازی، الکترونیک و ساختمان کاربرد دارند.
• پیچ‌ و مهره های امروزی بر اساس نیازهای مصرف کننده در تنوع بالا و اشکال مختلفی مانند پیچ و مهره های شش گوش، پیچ های آلن، پیچ‌های خودکار- نوک مته، پیچ‌های چوب، پیچ‌های بتن و پیچ‌های خاص طراحی و ساخته می‌شوند.

پیچ و مهره در ایران

• قدمت پیچ و مهره درایران نزدیک به یک قرن می‌باشد ولی از سال۱۳۲۰ رسمیت پیدا کرده است.
• تاریخچه پیچ و مهره در ایران به شکل امروزی و مدرن، به دوره‌ای بازمی‌گردد که صنعتی سازی و استفاده از تکنولوژی‌های صنعتی مدرن در کشور گسترش یافت. این روند به‌طور جدی از دوران پهلوی اول (دهه ۱۳۰۰ شمسی) آغاز شد، زمانی که ایران تحت تأثیر مدرن‌سازی و ورود صنایع نوین از کشورهای غربی قرار گرفت.
• با آغاز ساخت زیرساخت‌های صنعتی، مانند راه‌آهن، پل‌ها و صنایع ماشین‌سازی، نیاز به قطعات استاندارد و مدرن مثل پیچ و مهره افزایش پیدا کرد. در این زمان، بسیاری از این قطعات از کشورهای صنعتی مانند آلمان، بریتانیا و آمریکا وارد می‌شدند.
• کارخانه‌های تولید پیچ و مهره در ایران نیز در دهه‌های ۱۳۳۰ و ۱۳۴۰ شمسی راه‌اندازی شدند. این کارخانه‌ها عمدتاً در مناطق صنعتی مانند تهران و اطراف آن تأسیس شدند و از ماشین‌آلات وارداتی برای تولید استفاده می‌کردند.
• اولین بار در سال ۱۳۳۳ دستگاه‌های تولید پیچ و مهره توسط شخصی به نام آقای ارجمند وارد ایران شد. (در آن زمان پیچ و مهره به صورت پرسی و پرچ تولید می‌شد.)
• از جمله بنیانگذاران صنف پیچ و مهره در ایران می‌توان به آقای ابوالفتاح اعتصامی اشاره نمود.
• قبل از تشکیل اتحادیه‌ها ابتدا پیچ و مهره، یراق آلات و ابزار با هم به صورت صنف همگن فعالیت می‌کردند٬ تا اینکه در سال ۱۳۵۱ با تشکیل اتحادیه ابزار، پیچ و مهره هم زیر مجموعه اتحادیه ابزارقرار گرفت.
• در سال ۱۳۸۵ اتحادیه پیچ و مهره تشکیل شد. امروز نزدیک به ۸۰۰ واحد صنفی درتهران وجود دارد که تحت پوشش اتحادیه مذکور در توزیع این کالای حیاتی٬ نقش بسزایی دارند.

تاریخچه اختراع و استفاده از پیچ و مهره

به طور کلی، پیچ و مهره از یک ابزار بسیار ساده در دوران باستان به یکی از پیچیده ترین، مهم ترین، حیاتی ترین و پرکاربردترین ابزارها در صنایع مدرن امروزی تبدیل شده است. حضور پیچ و مهره در زندگی امروزی به اندازه ای است که شاید جهان بدون آن غیرقابل تصور باشد. امروزه توسعه صنعت تولید پیچ و مهره بازتابی از پیشرفت‌های فنی و صنعتی در طول تاریخ بشر است.